Anne Karnında Hafta Hafta Bebek GelişimiEmbrional Dönem ve Fetal DönemGebelik süreci, iki ana dönemden oluşur: Embrional dönem ve fetal dönem. Embrional dönem, hamileliğin ilk on haftasını kapsar ve bu süreçte bebeğin tüm ana organları oluşur. Onuncu haftadan doğuma kadar olan süre ise fetal dönem olarak adlandırılır ve bu dönemde organlar gelişmeye devam eder. Gebelik Haftası HesaplamaGebelik haftası, son adet tarihinin ilk gününden itibaren hesaplanır. Bu nedenle, hamileliğin ilk dört haftasında bebeğin varlığından söz edilemez. Yumurtlama, son adet tarihinden iki hafta sonra gerçekleşir ve döllenme bu dönemde olur. Döllenme, üçüncü haftada rahime doğru ilerler ve dördüncü haftada rahime yerleşir. Ultrason cihazlarında bebeğin görülmesi beşinci veya altıncı haftada mümkündür. Dördüncü Haftadan Onuncu Haftaya Kadar GelişimGebeliğin dördüncü haftasından itibaren bebekten bahsedilebilir. Bu hafta, bebek ultrasonda görülmez ve yaklaşık bir milimetre boyundadır. Beşinci haftada bebeğin boyu üç santimetre kadar olabilir ve beyin, damar, sinir ve diğer organ sistemleri gelişmeye başlar. Altıncı haftada kalp atışları duyulabilir, göbek kordonu oluşur ve göz, kulak ve ağız boşluğu belirmeye başlar. Yedinci haftada bebeğin boyu yaklaşık 7-8 milimetredir ve beyin, omurga, büyük damarlar, gözler ve diğer organlar gelişmeye devam eder. Sekizinci haftada bebek bir buçuk santimetre kadar olur ve kilosu bir gramdır. Kol, bacak ve parmaklar şekillenir, yüz hatları belirginleşir ve iç genital yapı oluşmaya başlar. Dokuzuncu haftada bebek iki santimetre ve iki gramdır, kemik, kıkırdak ve dokular oluşmaya başlar ve refleksleri gelişir. Onuncu haftada bebek üç santimetre ve dört gramdır, amnion sıvısı içinde hareket etmeye başlar ve ilk defa idrar yapar. On Birinci Haftadan On Dördüncü Haftaya Kadar GelişimOn birinci haftada bebek ile anne rahmi arasında kan dolaşımı başlar. Bebeğin kalp, damar sistemi, beyin, sinir ve iskelet sistemi işlevsel hale gelir ve el ve ayak tırnakları oluşmaya başlar. On ikinci haftada bebek 15 santimetre ve 15 gramdır, tüm organları gelişmiştir ve cinsiyeti belirginleşmiştir, fakat ultrasonla görülemez. On üçüncü haftada bebek yedi santimetre ve yirmi gramdır, gözler birbirine yaklaşmaya başlar, kulaklar normal yerine geçer ve yüz normal insan yüzü haline gelmeye başlar. Gelişmiş ultrason cihazları ile cinsiyet belirlenebilir. On dördüncü haftada bebek dokuz santimetre ve 45 gramdır, nefes alıp vermeye başlamıştır. On Beşinci Haftadan Yirminci Haftaya Kadar GelişimOn beşinci haftada bebeğin boyu on santimetre, kilosu 70 gram kadardır. Bu hafta, bebeğin vücudu ince tüylerle kaplanır ve emme refleksi gelişir. On altıncı haftada anne bebeğin hareketlerini hissetmeye başlar, boyu 11 santimetre ve kilosu yüz gramdır. Bebek sık sık hareket eder. On yedinci haftada bebek on üç santimetre ve yüz kırk gramdır, hızla kilo almaya başlar ve emme, yutkunma, göz açıp kapama gibi refleksler yapabilir. On sekizinci haftada bebek on dört santimetre ve 200 gramdır, mekonyum (ilk dışkı) bağırsaklarda birikmeye başlar ve erkek bebeklerde prostat bezi gelişir. Bebek tekme atmaya ve hıçkırmaya başlar. On dokuzuncu haftada bebeğin cildi beyaz peynirimsi bir maddeyle kaplanır ve kız bebeklerde yumurtalıklar oluşur. Yirminci haftada bebek soluk alıp vermeye başlar. Yirmi Birinci Haftadan Yirmi Dördüncü Haftaya Kadar GelişimYirmi birinci haftada kaş ve kirpikler belirmeye başlar. Yirmi dördüncü haftaya kadar bu gelişimler devam eder. Yirmi dördüncü haftada akciğer gelişimi başlar. Yirmi beşinci haftada omurilik yapıları ve kan damarları gelişir. Yirmi dokuzuncu haftaya kadar akciğer ve nefes alma sistemleri gelişir ve bebek hızla kilo almaya başlar. Yirmi dokuzuncu haftada bebek ses, ışık, koku ve tat gibi duyuları algılar. Otuzuncu haftada bebek yaklaşık bin üç yüz gram ve kırk santimetredir. Otuz birinci haftada bebeğin kilo artışı hızlanır. Otuz İkinci Haftadan Doğuma Kadar GelişimOtuz beşinci haftaya kadar bebeğin gelişimi ve kilo artışı hızla devam eder. Otuz altıncı haftada bebek doğum kanalına inmeye başlar ve bu haftada doğan bebekler gelişimlerini büyük ölçüde tamamladıkları için yoğun bakıma gerek kalmadan yaşayabilirler. Artık gelişim tamamlanmıştır ve bu haftadan sonra kilo alımı dışında bir değişiklik olmaz. SonuçAnne karnında hafta hafta bebek gelişimi, her hafta büyük bir dönüşüm ve ilerleme sürecidir. Bu süreçte bebeğin organları, sistemleri ve duyuları gelişir ve doğuma kadar devam eder. Bu nedenle, hamilelik süreci boyunca düzenli doktor kontrolleri ve ultrason takibi büyük önem taşır. |
Hamileliğin ilk on haftasında bebeğin ana organlarının oluştuğunu ve bu dönemin embrional dönem olarak adlandırıldığını biliyordum, fakat onuncu haftadan sonra fetal döneme geçildiğini ve organların gelişmeye devam ettiğini bilmiyordum. Bu iki dönem arasında farklılıklar nelerdir?
Cevap yazTilmaç, hamilelikteki bu iki dönem gerçekten çok önemli ve birbirinden farklı özelliklere sahip. Embrional dönem, hamileliğin ilk sekiz haftasını kapsar ve bu süreçte bebek hızlı bir şekilde gelişir. Ana organ sistemleri oluşmaya başlar, kalp atmaya başlar ve beyin, omurilik gibi önemli yapılar gelişir. Onuncu haftadan sonra fetal dönem başlar ve bu dönemde organların oluşumu tamamlanmış olur ancak bu organlar gelişmeye ve fonksiyonel hale gelmeye devam eder. Fetal dönemde bebek büyür, kemikler sertleşir ve beyin gelişimini sürdürür. Bu dönemde bebek daha fazla hareket etmeye başlar ve yavaş yavaş annesi tarafından hissedilebilir hale gelir. Ayrıca, fetal dönemde bebek kilo alır ve cilt altı yağ dokusu oluşur. Bu iki dönem arasındaki fark, esas olarak gelişim hızı ve hangi yapıların oluştuğu ile ilgilidir.